Diş Teli Tedavisi Yararları
Diş teli çene ve diş yapısındaki bozuklukları düzeltmek amacıyla kullanılan ve özel malzemelerden yapılan aparatlara verilen isimdir.
Ortodonti ise diş ve diş teli gibi kavramlarıda içerisine alarak diş, çene ve yüzde var olan şekil bozukluklarını düzeltmek veya daha sonra oluşabilecek bu problemlere önceden önlem olabilecek uygulamalar bütünüdür.
Diş ve yüzde bulunan düzensiz yerleşimlerin tespit edilmesi, çarpık ve yamuk yerleşime sahip dişlerin düzeltilmesi, kötü kapanış olarak tabir ettiğimiz diş ve çene bozuklukları ve bunların tedavileri, diş hekimliğinin bir dalı olan ortodontinin içerisinde incelenir.
Ortodontik tedavilerin kapsamlarını; Dişlerin kapanış sırasında birbirine temas etmemesi (open bite), alt çenenin üst çeneye oranla önde olması (prognatizm) ve üst çeneye göre az gelişmesi(mikrognatizm), üst çenenin alt çeneye oranla geride olması (mikrognati), çene ucunun normale oranla küçük olması (mikrogenia), çene ucunun normale oranla büyük olması (makrogenia), alt çenenin üst çeneye oranla sağa veya sola kaymış olması (laterognatizm) ve son olarak alt çenenin üst çeneye oranla geride konumlanmış olması (retrognatizm) şeklinde sayabiliriz.
Diş teli Tedavisi ve Faydaları
Diş teli tedavisi; dişlerinde çarpıklık olan kişilerde, çeneleri normalden önde veya geride olma problemi gibi çene sorunları yaşayan kişilere uygulanan bir yöntemdir.
Ortodontisler ideal tedavinin 11-12 yaşları olduğunu, çene problemleri yaşayan kişilerin erken yaşlarda tedavi olması gerektiğinin önemli olduğunu ifade etmişlerdir.
Herkes için uygun bir tedavi yöntemi olan diş teli tedavisi erken yaşlarda yapılırsa, ilerleyen zamanlarda oluşabilecek problemlerden dolayı kişiyi çene ameliyatından korumaktadır.
Diş teli kullanımı Çene kaslarının yaptığı baskıdan dolayı meydana gelen sorunları engeller.
Dişlerdeki bozukluk nedeniyle dişlerin araları yeteri kadar temizlenemediği içim diş çürümeleri meydana gelir. Diş telleri diş çürümelerine ve aşınmalara karşı kişiyi korur.
Düzgün sıralanmayan dişler nedeniyle, ağızda ve dış görünümde, estetik olmayan görüntüler çıkar.
Gülerken rahat gülememe veya ağzı kapatarak gülmek kişinin özgüvenini sarsar. Ortodonti tedavisiyle, sağlıklı dişlere sahip olur ve rahatça gülümseyebilirsiniz.
Diş ve Çene Bozukluklarının Nedenleri
Ortodontik tedavinin temelinde diş büyüklükleri, çene ve kemik yapısı ile bunların birbiri ile orantısızlığı, çocuklarda uzun süre emzik ya da biberon kullanımına bağlı problemler, darbe ve travma sonrası oluşan hasarlar gibi bir çok nedene bağlı sorun yatmaktadır.
Ortaya çıkan bu diş ve iskeletsel bozukluklarda tüm diş ve duruşu tekrar bir düzene oturtmak için ortodontik tedavi uygulanır. Bu tarz problemlere yol açabilecek bazı nedenlere örnek vermek gerekirse.
Kalıtsal bozukluklar (genetik), parmak emmek, dudak ya da dil emmek, yüz ve çeneye darbe alınması, geniz eti ve bademcik sorunlarının vaktinde tedavi edilmeyerek bazı hasarlara sebebiyet vermesini gösterebiliriz.
Diş Teli – Ortodontik Tedavilerin Önemi
Diş teli kullanımının en önemli özelliği hiç kuşkusuz daha sağlıklı ve estetik dişlere sahip olmaktır.
Birçok kişi dişlerinde bulunan çarpıklık ve çene problemleri yüzünden rahatça gülümseyemez. Hasta sahip olduğu bu problemler için ortodonti uzmanlığının deneyim ve tedavi yöntemlerinden en doğru şekilde yararlanır.
Ortodontik tedavi hastanın hem estetik bir görüntüye sahip olmasını hem de çene ve dişlerinin gerçek işlevselliğine kavuşmalarını sağlar.
Ağız içi sindirim problemi, dişlerin erken çürümesi, kaliteli uyku uyuyamama, ağız kapanış ve duruş bozuklukları gibi bir çok sorun ortodonti ile tedavi edilebilir. Diş çürükleri bazen şekil bozuklukları ve iç içe geçmiş dişlerin duruşundan kaynaklanabilir.
Diş ve diş etlerinin yapısı bu tedavi yöntemi ile düzeltilerek ileride oluşabilecek çürük, kanal tedavisi ve çeşitli diş eti problemleri daha oluşmadan tedavi edilmiş olur. Erkenden yapılan diş teli tedavisi ile çiğneme ve konuşma gibi çok önemli fonksiyonlar daha büyümeden ortadan kaldırılır.
Diş teli tedavisinin önemli bazı özelliklerini sıralayacak olursak;
-Çiğneme fonksiyonu dişlerin birincil görevidir. Düzgün dişler çiğneme, koparma ve ısırma gibi görevlerin düzgün bir şekilde yerine getirilmesini sağlar. Buda alınan besinlerin daha iyi sindirilmesi anlamına gelmektedir.
-Diş ve çene yapısı düzeltildiğinde konuşma fonksiyonunda meydana gelen problemler düzeltilmiş olur. Kelime ve harf telaffuzlarında yaşanan problemler son bulur.
-Çarpık dişler çoğu zaman iyi temizlenemez. Ve bütün bu süreç bakterilerin yoğunlaşması diş tartarı oluşumu ve çürümeye kadar ulaşmaktadır.
-Diş etlerinde hastalık risklerinin azalmasını sağlar.
-Ağız ve çenedeki kapanış bozuklukları engellenerek kaslardaki aşırı baskı giderilir. Bu bazı ağrı problemlerinin önüne geçilmesini sağlar.
-Ağız temizliği daha kolay bir şekilde ve tam manasıyla yapılır. Dişlerin üst üste ve sıkışık olmadığı bir ağızda hijyen daha kolay sağlanır.
-Diş teli tedavisi aynı zamanda pozitif psikolojik yarar sağlamaktadır. Kişinin gülüşü üzerindeki baskısı azalır ve dişleri sayesinde özgüveni artar.
Ortodonti Tedavisi Ne kadar Sürer?
Bir ortodonti hastasının başarılı bir tedavi süreci geçirmesi için ortalama 1,5-2 seneye ihtiyacı vardır.
Uygulanacak tedavi yöntemi ve hastanın sahip olduğu özel ağız ve diş yapısı tedavi süresinde değişkenliğe neden olabilir. Örnek vermek gerekirse hasta bir iskeletsel bozukluğa sahip olabilir. Bu problem hastanın tedavi süresini 2-2,5 seneye çıkartabilir. Süreyi etkileyen diğer bir faktör ise yaştır.
Erişkin bir bireyin diş hareketi çocuk veya genç hastalara oranla daha ağır olduğundan sürede bu oranda biraz uzayabilir.
Tel Nasıl Takılmaktadır?
Diş teli tedavisinin hastaya acı veya ağrı verip vermediği en çok merak edilen konular arasındadır. Tel tedavisi zaman alan bir uygulamadır ve geniş bir diş tedavi sürecini kapsar.
Diş hareketleri ağır bir şekilde gerçekleştiği için kişi acı ve ağrı hissetmez. Diş teli tedavisi başlangıcında ortodontist hastayı muayene eder ve ağız içindeki problemleri belirler. Sağlıklı bir ortodonti sonucu alabilmek için tedaviye geçilmeden önce varsa çürük diş dolgusu veya diş çekimi sonrasında yine varsa diş eti hastalıklarının tedavileri yapılır.
Tel tedavisi işlemi sırasında ağız içi kuru ve hijyenik olmalıdır. Bonding yardımı ile braketler dişlerin üzerine sabitlenir. Tüm braketler yapıştırıldıktan sonra ark teli olarak nitelendirdiğimiz özel bir tel braketlerin içinden geçirilerek işlem tamamlanmaktadır.
Diş teli çürüğe neden olur mu
Diş telleri özel yapısı sebebiyle asla fiziksel veya kimyasal bir nedenden ötürü diş çürüklerine sebebiyet vermezler.
Diş çürüklerinde diş teli olsun veya olmasın asıl sebep kişinin kendi ağız ve diş hijyenidir. Yiyeceklerden kalan artıklar diş aralarında veya diş teli üzerinde birikebilir. Diş teli bakımını normal gündelik dişlerinde olduğu gibi yapan bir hastada diş çürüğü meydana gelme olasılığı yoktur.
Diş teli takanlar nelere dikkat etmeli?: Sert yapıdaki meyve ve yiyeceklerin tüketimi ile yapışkan kıvamdaki besinlerin braketlere yapışıp zarar vermesi nedeniyle tüketilmeleri de sakıncalıdır.
Tüketilecek besinlerin daima küçük parçalar halinde olmasına ve asit oranı yüksek içeceklerden uzak durulmasına özen gösterilmelidir.
Kişiye Özel Tedavi Yöntemi
Estetik görünümüne önem veren kişiler, görünümün bozulacağı için genelde diş teli kullanmaya pek önem vermezler.
Braketlerin dişlerin ön yüzeyine değil de arka kısmına takıldığı Lingual diş teli tedavisi yöntemi ile yani görünmez diş teli olarak adlandırılan tedavi yöntemiyle Dişlerdeki çapraşıklık, seyreklik gibi sorunların tedavisini rahatlıkla görebilirsiniz.
Braketler dışarıdan pek fazla belli olmadığından kişi tedavi esnasında rahatça gülebilmektedir.
Lingual tedaviyi her yaş grubundaki bireyler yaptırabilir. Kişinin diş yapısına göre ve kişinin isteklerine göre planlama yapılarak özel braketler hazırlanılır. Daha sonra bu braketler dişlere yerleştirilir.
Yerleştirilen braketler, kişinin konuşma yeteneğini ve çiğneme gibi işlevleri minimum çok fazla etkilemeyecek şekilde tasarlama yapılır.
Tüm diş tedavilerinde olduğu gibi lingual tedavi yönteminde de kişi ağız ve diş bakımına büyük önem göstermesi gerekmektedir.
Ortodonti uzmanı tarafından Size tavsiye edilen özel ara yüz fırçaları ve diş duşu gibi önerileri ve düzenli ağız bakımları yapıldığında braketlerin temizlenmesinde hiçbir sorun meydana gelmez.
Metal diş teli kullanmak istemeyen hastalar içinde porselen ve seramikten yapılmış diğer estetik teller de tercih edilebilir.
Porselen diş telleri ve diğer estetik diş telleri, beyaz renkli olup diş rengine çok yakın olduğundan tel takıldığı ancak çok yakından bakıldığında belli olur diğer türlü dışarıdan çok fazla belli olmaz.
Diş Teli Çeşitleri Nelerdir?
Diş telleri hastanın diş yapısına ve estetik isteklere göre şekillenmektedir. Ama burada önemli olan hastanın diş ve çene yapısının tamamen düzeleceği seçimi yapmaktır.
Seramik Braket: Seramik braketlerin başlıca iki özelliği vardır. Daha estetik oluşları ve maliyetleri. Ağız içinde çok zor görünmesi ve malzemesi nedeniyle maliyeti en yüksek diş teli türüdür. Genellikle estetik kaygı taşıyan yetişkin hastalar tarafından tercih edilir. Kırılgan olmaları nedeniyle daha nadir bir kullanım gereklidir.
Şeffaf Diş Teli: Şeffaf tel diğer alışılagelmiş braketlerin aksine ağız içerisinde belli olmamaktadır. Bu yüzden en çok tercih edilen diş telli seçenekleri arasındadır.
Lingual Braketler: Bu tel türü dişlerin arka tarafına konulduğundan dışarıdan asla belli olmamaktadır.
Metal Braket: Metal diş telleri sağlamlığı ve tedavilerin genelde daha kısa sürmesi bakımından en çok tercih edilen diş teli türüdür. Dışarıdan net bir şekilde belli olmakla beraber sağlam ve dayanıklı yapısı tedavilerde onu diğer tellerden bir adım öne taşıyor.
Erişkin Hastalar için Tel Tedavisi Kullanabilir mi?
Yetişkin hastaların diş teli kullanmaması için hiç bir sebep yoktur. Çapraşık veya dizilimi bozuk dişlerin sadece çocukken düzeleceği ifadesi tamamen yanlıştır.
Diş telleri her yaş grubundan hasta için uygundur. Özellikle son yıllarda diş teli tedavisi için erişkin hasta sayısındaki artış oldukça fazladır. Özellikle yaşın ilerlemesi ve oluşan diş kayıpları ağız içinde ortodontik tedavi uygulaması için gerekli diş devrilmeleri ve kaymaları gibi durumları meydana getirir. Bu nedenlerden ötürü erişkin hastalarında ortodontik tedavi yaptırmalarına sıklıkla rastlanmaktadır.
Erken yaşta diş teli tedavisinin tek avantajı diş hareketlerinin çocuk yaşlarda daha hızlı gerçekleşmesidir..
Diş Teli Tedavi Süresi ne kadardır?
Kişilerin tedavi istekleri ve problemleri farklı olduğundan Süre değişmektedir. Genelde tedaviler 1.5 – 2 yıl sürmektedir. İlerlemiş ortodonti problemlerinde ve kişinin ağız bakımına, tavsiyelere riayet edip etmemesine zaman uzayabilmektedir.
Tedavi esnasında asit içerikli Kola, gazoz, gibi içeceklerden uzak durulması gerekmektedir. Bu tarz içecekler dişlerin çürüme ihtimalini artırır, diş tellerine zarar verir.
Bu içecekler dışında şekerli sakız, lokum vb gıdalar braketlerin arasında kalmakta ve temizlenmesi zor olduğu için dişlerin çürümesine, diş eti büyümelerine neden olmaktadır.
Bu nedenle bu tarz gıdalardan da uzak durulması gerekmektedir