Damacana gibi sert plastiklerde bulunan bir madde, özellikle güneş altında uzun süre bekletildiğinde daha da riskli hale geliyor..
Cumhuriyet Üniversitesi Gıda Mühendisliği Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Nevcihan Gürsoy, damacanalarda bulunan ”Bisfenol A” maddesinin, damacana suyunu kullanan anne adaylarını ve karınlarındaki bebeğin sağlığını tehdit ettiğini belirterek, anne adaylarına suyu cam kaplarda muhafaza etmelerini önerdi.
Gürsoy, yaptığı açıklamada, yaz aylarında sıcaklığın artışıyla birlikte plastik kaplarda depolanan su tüketimindeki artışın ve günlük hayatta kullanılan plastik malzemelerin ciddi sağlık sorunlarını da beraberinde getirebildiğini vurguladı.
Özellikle çok kullanışlı plastik malzemelerin yapımında kullanılan bazı kimyasalların gıda maddelerine geçişinin, farkında olunmasa da sağlığı tehdit ettiğini dile getiren Gürsoy, ”Bunların en önemlilerinden biri Bisfenol A’dır. ‘Bisfenol A’, işlevsel iki fenol grubu bulunduran, organik bileşiklerde çözünen fakat suda az çözünen bir maddedir. Çoğunlukla polikarbon gibi bazı plastiklerin, şekillendirildikten sonra sertleşen plastik ham maddeli ürünlerin üretiminde kullanılmaktadır. Yılda yaklaşık 3 milyar kilogram üretilmekte, tıbbi malzemeden çocuk biberonuna, diş dolgusundan yiyecek içecek kabına kadar birçok alanda kullanılmaktadır” dedi
Yrd. Doç. Dr. Gürsoy, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nca, bu maddenin, biberon gibi bebek beslenmesinde kullanılan polikarbonat malzemelerin üretiminde kullanımının yasaklandığını hatırlatarak, ”Biberonlarda kullanılmayan bu tehlikeli unsur, damacanalardaki suyu kullanan annenin ve anne karnındaki bebeğin sağlığını tehdit eder durumdadır. Bu tehlikenin biraz da önüne geçebilmeleri için anne adaylarına önerim, suyu cam kaplarda muhafaza etmeleri. Sıcak ortamda damacana içinde uzun süre kalan suyun kalitesi ve sağlıklı olma ihtimali giderek düşüyor” ifadelerini kullandı.
2011 yılında ABD’de yapılan bir çalışmada hamile kadınların yüzde 96’sında ‘Bisfenol A’ maddesine rastlandığını bildiren Gürsoy, şunları aktardı:
”Hamile anneler, bebekleri ile sağlık yönünden risk altında. ‘Bisfenol A’nın insan sağlığı üzerindeki etkileri hala tartışılsa da biberonlarda yasaklanmış olması, bunun bir sağlık tehdidi olduğunun göstergesidir. Bununla birlikte endokrin bozucu etkisi dolayısıyla kansere neden olabileceği, bağışıklık sistemini bozucu etki gösterdiği, tümör oluşumları, tiroid fonksiyonlarında bozukluk, hamile bayanlarda sinirsel ve fiziksel sorunlara neden olma gibi çeşitli yan etkileri olduğu bildirilmektedir.”
Nevcihan Gürsoy, şu bilgileri verdi:
”Damacana gibi tekrar tekrar kullanılan sert plastiklerde bulunan bu madde, özellikle güneş altında uzun süre bekletildiğinde daha da riskli hale gelmekte. Müşterinin görebilmesi için iş yeri önüne dizilen ve güneşte bırakılan damacanadaki sular büyük bir sağlık tehdidi. Nakliye esnasında dahi güneşin altında bulunan bu damacanalarda Bisfenol A’nın damacanadan suya migrasyonu yani geçişi oldukça yüksek. Ayrıca sıcak, soğuk içecek ve gıdalarda kullanılan sert plastik kaşık, çatal ve özellikle çay kaşıklarının kullanımı kolayca göz ardı edilebilen tehlikelerdir. Üzerinde büyük tartışmaların yaşandığı ‘Bisfenol A’ ise pet şişelerde değil polikarbon şişe ve kaplarda bulunuyor. Fakat çoğu kez çıplak gözle ayrım yapmak mümkün olmaz. Ayrımların yapılması ancak ürünlerin altındaki rakamlara dikkat edilmesiyle gerçekleşir. Bu kapların alt kısmında oklardan yapılmış üçgenler içerisine yazılmış olan rakamlar plastik türlerini belirliyor. Bisfenol A’nın özellikle 7 ve 3 numara ile ifade edilen ürünlerde bulunduğu bildirilmektedir.”
